جدول تناوبی مندلیف چه کاربرد و ویژگی هایی دارد ؟
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۸۳۷۷۰
جدول تناوبی عناصر یا جدول مندلیف در شیمی، به جدولی گفته می شود که، عناصر شیمیایی بر پایه افزایش عدد اتمی در کنار یکدیگر قرار می گیرند. در این صورت، یک الگوی تکراری به نام قانون دوره ای یا قانون تناوب در خواص و ویژگی های آنها مشاهده می شود.
به گزارش ایسنا بنابر اعلام جهان شیمی، هدف از طراحی، بررسی بهتر خصوصیات و ویژگی های شیمیایی عناصر بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تاریخچه جدول مندلیف
تمام اجسام و مواد غذایی در دنیایی پیرامون ما از ترکیبات شیمیایی تشکیل شده اند تمام ترکیبات شیمیایی از جمله سوربیتول و گلوکز و فروکتوز و گوارگام و امثالهم نیز خود از بهم پیوستن عناصر شیمیایی بوجود آمده اند.
در دو قرن گذشته دانشمندان زیادی عناصر را به شکل های مختلف طبقه بندی کرده اند. لاوازیه برای اولین بار ده ها عنصر را بر اساس خواص و ویژگی هایشان در چهار گروه گازها، فلزات، نافلزات و عناصر زمین تقسیم بندی کرد. بعد از آن، یوهان دوبرینر متوجه شد که با مرتب کردن سه عنصر لیتیم، سدیم و پتاسیم بر اساس خصوصیات مشابه در یک گروه، می تواند خواص عنصر میانی را با استفاده از دو عنصر دیگر پیش بینی نمود.
در اواخر قرن نوزدهم، دمیتری مندلیف گروه بندی عناصر شیمیایی (63 عنصر) را بر اساس جرم اتمی در قالب جدول مندلیف یا جدول تناوبی، در متنی به چاپ رساند. در واقع مندلیف، در ردیف های جدول پیشنهادی خود، عناصر را بر اساس افزایش جرم اتمی و در ستون های آن، بر اساس تشابه خواص شیمیایی مرتب کرد. مندلیف جای تعدادی از عناصر را که تا آن زمان شناخته نشده بودند، خالی گذاشته بود.
شکل امروزی جدول تناوبی
با کشف عناصر مختلف، شکل جدید جدول تناوبی با آنچه که مندلیف ارائه داده بود متفاوت می باشد، اما پایه و اساس کار به همان صورت است. در این جدول، عناصر بر اساس افزایش عدد اتمی در ردیف ها مرتب می شوند. همچنین عناصر بر اساس خواص مشابه در ستون های جدول قرار می گیرند. جدول امروزی 7 ردیف و 18 گروه دارد، که 10 گروه آن ( گروه های 3 تا 12) تحت عنوان فلزات واسطه شناخته می شوند.
تا به امروز، تمام عنصرهای شیمیایی شناخته شده از عدد اتمی یک (هیدروژن) تا عدد اتمی ۱۱۸ (اوگانسون) شناسایی و نام گذاری شده اند. به هر سطر جدول تناوبی، یک دوره یا تناوب می گویند. هر دوره با اضافه شدن اولین الکترون به لایه الکترونی جدید آغاز می شود. در حالیکه، ستون های جدول نشان دهنده گروه ها یا عناصر هم خانواده می باشد، زیرا تعداد الکترون یکسانی را در بیرونی ترین لایه خود دارند. عناصر مختلف در یک گروه، معمولا رفتاری مشابه نشان می دهند.
از طرفی دیگر می توان عناصر شیمیایی را بر اساس اوربیتالی که آخرین الکترون اتم در آن قرار گرفته است به چهار بلوک d, p, s و f دسته بندی کرد. به عناصر دو بلوک s و p عناصر اصلی، به عناصر بلوک d عناصر واسطه و به عناصر بلوک f لانتانید ها و اکتینید ها می گویند.
از آن جهت که آرایش الکترونی عناصر در جدول تناوبی از نظم مشخصی پیروی می کند، بنابراین می توان برخی خواص فیزیکی و شیمیایی آنها را مانند شعاع اتمی، انرژی یونش، الکترونگاتیویته و الکترون خواهی در جدول پیش بینی کرد.
گروه های جدول تناوبی مندلیف
گروه اول یا گروه فلزات قلیایی که به خانواده لیتیوم نیز مشهور می باشد، شامل عناصر هیدروژن، لیتیوم، سدیم، پتاسیم، روبیدیوم، سزیم و فرانسیوم می باشد.
گروه دوم یا گروه فلزات قلیایی خاکی که به خانواده بریلیم نیز مشهور می باشد، شامل عناصر بریلیم، منیزیم، کلسیم، استرانسیم، باریم و رادیم می باشد.
گروه ۳ تا ۱۲ که شامل فلزات واسطه می باشد. زیر لایه d این عناصر به صورت جزئی در حال پر شدن است. گروه سوم، بزرگ تر از آن است که به طور کامل در ستون سوم جای بگیرد. بنابراین عناصر ۵۷ تا ۷۱ جدول تناوبی گروهی با نام لانتانید ها را تشکیل می دهند. علاوه بر آن، عناصر ۸۹ تا ۱۰۳ جدول تناوبی نیز گروهی با نام اکتینید ها را تشکیل می دهند. توجه داشته باشید که تمام اکتینیدها، رادیواکتیو می باشند. لانتانیدها و اکتینیدها به نام فلزات واسطه داخلی مشهورند. این عناصر در خارج از جدول و به صورت سطری، در پایین جدول تناوبی قرار گرفته اند.
گروه 13 که به خانواده بور مشهور می باشد، شامل عناصر بور، آلومینیوم، گالیم، اینیدیم، تالیم و … می باشد.
گروه 14 که به خانواده کربن مشهور می باشد، شامل عناصر کربن، سیلیسیم، ژرمانیم، قلع و سرب و …می باشد.
گروه 15 که به خانواده نیتروژن مشهور می باشد، شامل عناصر غیر فلزی نیتروژن، فسفر، آرسنیک، آنتیموان، بیسموت و … می باشد.
گروه 16 که به خانواده اکسیژن مشهور می باشد، شامل عناصر نافلزی اکسیژن، گوگرد، سلنیم، تلوریم، پلونیم و … می باشد.
گروه 17 که به گروه هالوژن ها نیز مشهور می باشد، شامل عناصر غیر فلزی فلوئور، کلر، برم، ید، استاتین و … می باشد.
گروه 18 که به گروه گازهای نجیب (گاز های بی اثر) نیز مشهور می باشد، شامل عناصر هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون، رادون و … می باشد.
انتهای رپرتاژ آگهی
منبع: ایسنا
کلیدواژه: جدول تناوبی مندلیف جهان شيمي عناصر شیمیایی نیز مشهور عناصر شیمیایی جدول تناوبی شامل عناصر بر اساس عدد اتمی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۸۳۷۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پانوپتیکون و کاربرد آن در شهرسازی مدرن چیست؟
پانوپتیکون (سراسربین) نوعی معماری است که در ابتدا برای طراحی زندان‌ها و با هدف بهبود رفتار زندانیان با تفکر «همیشه تحت‌نظر بودن» معرفی شد. این رویکرد امروزه در قالب نظارت بر جوامع برای بهبود امنیت و سلامت، همچنین افزایش شفافیت عملکرد مقامات مورد استفاده قرار دارد.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، پانوپتیکون، نوعی معماری زندان محسوب می‌شود که در طول زمان تحت ایده‌ها و استفاده‌های جدید از مفهوم پیشگیری از خطاهای انسانی تکامل پیدا کرده است. این معماری در اصل روشی برای ایجاد ساختمان‌هایی است که به افراد داخل این حس را میدهد که قابل مشاهده هستند، بدون اینکه چگونگی آن را بدانند. پانوپتیکون نوعی ساختار زندان است که قدمت آن به قرن هجدهم بازمی‌گردد و در آن نگهبانان امنیتی زندانیان را از یک برج مرکزی تحت نظر قرار می‌دادند، بدون اینکه زندانیان بدانند این عمل چگونه انجام می‌گیرد.
تئوری پانوپتیکون معتقد است که افراد زمانی می‌توانند کنترل شوند که خود را تحت نظارت دائمی می‌بینند، حتی اگر کسی نظاره‌گر نباشد. این تئوری از تأثیر تحت نظر قرار داشتن توسط یک برج نگهبانی مرکزی در یک زندان ناشی شده است که همه زندانیان حتی در صورت حضور نداشتن نگهبان با دیده نشدن وی، می‌توانند آن را ببینند. از آنجا که زندانیان برج را می‌بینند، به این فرض که تحت نظر هستند بهترین رفتار خود را دارند. قلب واقعی ایده پانوپتیکون این است که فعالیت‌های خاصی وجود دارد که با نظارت، بهتر انجام می‌شوند.
تاریخچه و استفاده از پانوپتیکونپانوپتیکون در اصل ایده ساموئل بنتام برای کارخانه‌های قرن هجدهم بود، اما برادرش جرمی بنتام پتانسیل آن را برای ساخت زندان درک کرد و به این ترتیب ده‌ها زندان با استفاده از این مفهوم ساخته شد. این معماری برای قرن‌ها به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت، زیرا امکان نظارت بر تعداد قابل‌توجهی از زندانیان را با حداقل تعداد نگهبان فراهم می‌کرد. هدف از این طرح ایجاد احساس حضور «دانایی» نامرئی بود که جوامع انضباطی آن را پذیرفتند.
این مفهوم فیلسوف میشل فوکو را در سال ۱۹۷۵ مجذوب خود کرد، زیرا پانوپتیکون زندانیان را مجبور می‌کرد بهتر رفتار کنند و به کمک آن «تحمیل هر رفتاری بر هر کثرت انسانی» آسان بود. به عبارت دیگر القای یک رفتار از طریق فرم بنا امکان‌پذیر بود.
وی پانوپتیکون را به‌عنوان راهی برای نشان دادن تمایل جوامع انضباطی برای تحت تاثیر قرار دادن شهروندان خود استفاده کرد، زیرا همان‌طور که زندانی از ترس مجازات، رفتار خود را کنترل می‌کند، شهروندان نیز از ترس جریمه درست رفتار خواهند کرد.
پانوپتیکون در دنیای دیزنیپارک موضوعی دنیای دیزنی در آمریکا نمونه‌ای از بهره‌گیری شرکت‌های مدرن از معماری پلیسی پانوپتیکون و توسعه این رشته شهرسازی بود، با این حال مفهوم آن از نگهبانانی که به‌زور زندانیان را ملزم به درست رفتار کردن می‌کنند، به نگهبانانی تغییر کرد که مراجعه‌کنندگان را به هیچ اقدامی مجبور نمی‌کنند، اما از درگیری یا استفاده نادرست از فضا جلوگیری به عمل می‌آورند. این مفهوم امروزه در شهرهای سراسر جهان استفاده می‌شود که افسران مجری قانون با پای پیاده یا دوچرخه به گشت‌زنی در شهرها می‌پردازند و حضور صرف آنها منطقه را امن‌تر می‌کند. دادن این فرصت برای اطلاع‌رسانی شهروندان به مقامات از تخلف شخص دیگری نیز مؤثر است.
طراحی پانوپتیکون در سال ۲۰۲۰ برای کنترل همه‌گیری کووید -۱۹ نیز مورد استفاده قرار گرفت. پلیس یکی از نقش‌های کلیدی همه سیستم‌های بهداشت عمومی است و در طول همه‌گیری ویروس کرونا از طریق دستگاه‌هایی مانند نظارت دیجیتال، سازمان‌های مجری قانون و حتی پلیس غیررسمی از میان ساکنان جوامع به کنترل بیماری پرداخت.
پلیس غیررسمی در اصل نوعی پانوپتیکون محسوب می‌شود که مفهوم آن در سال ۱۹۶۱ با انتشار کتاب «مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکا» گسترش پیدا کرد که بر اهمیت پلیس غیررسمی در خیابان‌ها، پیاده‌روها و پارک‌ها، همچنین بر رابطه مثبت بین این نوع پلیس و امنیت شهری تأکید می‌کرد.
در یکی از مثال‌های واقعی کتاب، مردی در تلاش بود تا کودکی را از خیابان برباید که جمعیت کوچکی متشکل از ساکنان و صاحبان فروشگاه‌های آن منطقه مانع او شدند. اما لحظاتی بعد معلوم شد که این مرد پدر او بوده است، اما این نوع پلیس غیررسمی از آدم‌ربایی احتمالی جلوگیری کرد. در این نمونه، در واقع مجموع انسان‌ها و محیط طراحی‌شده پارک، یک فظای نظارتی غیر معمول را فراهم آورد که مانع از بروز یک جرم شد. فضای باز و محیط خانواده‌دوست پارک که فقط برای حضور کودکان و والدین طراحی شده بود و نه برای حضور افراد بی‌هدف، همگی به ساختار ضددزدی کمک کرد.
فضای خانواده‌دوست، منظور ترکیب وسایل بازی و میز وصندلی‌های چندنفری برای حضور والدین بود. گاهش زمین‌های بازی فقط شامل سرسره و تاب و سایر وسایل بازی می‌شود و والدین باید تنها نظاره‌گر کودکان باشند، در این شرایط ممکن است در اثر یک غفلت اتفاق ناخوشایندی رخ دهد. در بعضی از پارک‌ها نیز زمین بازی کودکان در کنار فضاهای باز بی‌سروته قرار گرفته که ممکن است پتانسیل حضور افراد متجاوز را به راحتی فراهم بیاورد و به همین دلیل نوع ساختار یک پارک که حالت نظارتی داشته باشد، به‌راحتی می‌تواند مانع از وقوع جرم باشد.
پانوپتیکون در عصر نظارت دیجیتالپانوپتیکون به‌عنوان یک اثر معماری به یک نگهبان اجازه میدهد تا ساکنان را بدون اینکه ساکنان بدانند تحت نظر هستند یا نه مشاهده کند و در نیمه دوم قرن بیستم به‌عنوان راهی برای ردیابی گرایش‌های نظارتی جوامع انضباطی مطرح شد. ساختار اصلی این معماری یک برج مرکزی بود که توسط چندین سلول احاطه شده است. این برج دیده‌بانی از بسیاری جهات الگویی برای دوربین‌هایی است که به ساختمان‌ها متصل شده‌اند؛ دستگاه‌هایی که از روی عمد قابل مشاهده هستند و چشمان نظارت‌گر انسان‌ها را از دید پنهان می‌کنند. این نظارت امروزه در سطحی وسیع و در قالب اینترنت اشیا نیز صورت می‌گیرد.
بخش زیادی از زندگی بشر امروز در دنیای آنلاین می‌گذرد که در آن داده‌های زیادی بدون مالکیت فیزیکی و احساس صریح قرار گرفتن در معرض دید، به اشتراک گذاشته می‌شود. با این حال داده‌ها نه‌تنها توسط دولت‌ها، بلکه توسط شرکت‌هایی تحت‌نظارت هستند که مبالغ هنگفتی روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند.
اتصال متقابل بین اشیا در خانه‌ها، اتومبیل‌ها و شهرها که عموماً به آن اینترنت اشیا گفته می‌شود، نظارت دیجیتال را به‌طور اساسی تغییر خواهد داد. در اصل ممکن است یک برج مرکزی وجود نداشته باشد، اما حسگرهای ارتباطی در نزدیک‌ترین اشیا به بشر وجود خواهد داشت. با ظهور سیستم‌های شبکه‌ای گسترده‌تر، همه چیز از ماشین لباسشویی گرفته تا اسباب‌بازی‌ها به‌زودی قادر به برقراری ارتباط خواهند بود و حجم وسیعی از داده‌ها را در زندگی ایجاد می‌کنند و این سیستم‌های نظارتی مرکزی هستند که باید در نقش پانوپتیکون امنیت تبادل اطلاعات را تامین کنند.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند